CHĂM SOC BƯỞI DIỄN ( Citrus maxima Burm.)BẰNG PHÂN BÓN SILIC HÙNG NGỌC

 CHĂM SÓC CÂY BƯỞI DIỄN BẰNG PHÂN BÓN HÙNG NGỌC

THEO HƯỚNG VIETGAP

 1.Đặc điểm cây bưởi Diễn

        Bưởi Diễn thuộc nhóm cây có múi cho quả lâu năm, thân gỗ, khá dễ trồng thích hợp nhiều loại đất, nhất là trên đất thịt. Cây trưởng thành, bắt đầu cho thu quả  có chiều cao trên 2 mét, bề rộng tán tương đương..                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                

        Cây ra quả 1 lần/ năm, thường ra hoa vào tháng 2 nên được thu hoạch quả  chín vào đúng vào dịp tết. Thường là sau 4 năm - sang năm thứ 5 -là thời kỳ chính thức cho thu,  mỗi cây có thể cho 75- 80 trái.

        Quả bưởi Diễn  kích thước nhỏ hơn so với các loại bưởi khác, đường kính chừng 15 cm, khối lượng 0,8 – 1 kg. Cùi và vỏ  bưởi Diễn rất mỏng, khi bổ phải rất lựa tránh cắt vào ruột. Múi bưởi  có tôm vàng óng, hạt se nhỏ,  dư vị ngọt đậm.

 2.  Chăm bón cây thời kỳ kiến thiết ( cây chưa mang quả)

 +   Bón thúc: Bón thúc  phụ thuộc vào từng vùng trồng, tính chất của  đất, thông thường mỗi năm bón 4 - 6 lần vào các tháng 1- 2, tháng 4-6, 8-10 và tháng 12.

  2.1. Chăm bón cây bưởi Diễn từ 1 - 3 năm tuổi ( đơn vị tính kg/ gốc/ năm)

2.2. Tổng lượng phân bảng  trên ( 2.1) chia bón 3-4  lần/ 1 năm như sau:

• Lần 1 ( khoảng  tháng 2 DL): 100% vôi bột + 100% lân + 100% phân chuồng hoai mục + 20% NPK Silic 15-5-10 + 20% K + 20% N + 30% silic 8 quả đào + 20g Silic bo rắc đều quanh gốc.
• Lần 2 ( khoảng  tháng 5 DL): 30% NPK silic 15-5-10 + 20% K + 30% N + 20% Silic 8 quả đào + 20g Silic Bo.
• Lần 3 ( khoảng  tháng 8 DL): 30% NPK silic 15-5-10 + 30% kali + 30% N + 20% Silic 8 quả đào + 20g Silic bo. 
• Lần 4 ( khoảng  tháng 11 DL): 20% NPK silic 15-5-10  + 30% kali + 20% N + 30% silic 8 quả đào + 20g silic bo.

        CÁCH BÓN

        + Bón phân vô cơ.  Khi cây còn nhỏ, có thể bón theo 1 trong 2 cách sau:

1. Pha nước/ hòa tan phân VC + silic rồi  tưới, kết hợp với lúc xới xáo làm cỏ  
2. Rạch rãnh  quanh tán sâu # 0,5cm, cách gốc 30 cm rắc đều  rồi lấp đất lại.

·        + Bón phân chuồng: 

      Làm rãnh rộng 30cm, sâu 10cm  theo hình tán cây, để 1 tuần cho khô các đầu rễ rồi mới bón phân ( tác dụng:  hạn chế nấm Phytophthora và Tristeza).

      Lưu ý: Nên kết hợp bón phân với làm cỏ, xới xáo quanh gốc, tưới nước trước và sau khi bón, ủ gốc.  Sau khi bón, không tưới đẫm quá dễ thất thoát  phân.

           3. Chăm sóc cây thời kỳ kinh doanh ( cây mang quả)

           3.1. Làm cỏ, cắt tỉa cành lá… tưới nước

          * Làm cỏ Thời kỳ này cần thường xuyên làm cỏ xung quanh hình chiếu tán cây kết hợp với việc tủ gốc, tưới nước  giữ ẩm cho cây.

         * Cắt tỉa hàng năm: Thời kỳ cây có quả, sau mỗi lần thu hoạch đều phải đốn tỉa những cành tăm, cành khô, cành vượt, cành lá sâu bệnh. Công việc đốn tỉa phải được tiến hành thường xuyên hàng năm nhằm tạo cho cây có sức bật mầm mới, thoáng, không sâu bệnh và không tiêu tốn dinh dưỡng vô ích.

          Trong thời gian cây 1-2 tuổi, nên ngắt bỏ toàn bộ hoa- nhất là các hoa dị hình, những hoa, quả non ra muộn và ở vị trí không thích hợp cho việc hình thành quả - công việc này có thể tiến hành bằng cách phun các chất điều tiết sinh trưởng.

           3.2.Phân bón 

         + Phương pháp bón phân cho cây

                 _- Phân vô cơ:  Bón  trong tán.   - Phân hữu cơ : Bón ngoài mép tán

·        BẢNG 1:  Lượng dinh dưỡng bón cho bưởi đang thu quả:

CHÚ Ý:Căn cứ  số kg quả/ cây  thu vụ trước để bón vụ sau ( lượng bón kg/cây/ năm)

 - Trên đất đồi dốc dễ  rửa trôi, cát pha, hoặc đất sỏi thì tăng 30% lượng phân bón  và cần bổ sung đạm vô cơ 0.3kg/gốc;  tùy lượng quả để của vụ trước, bón vào giai đoạn bón thúc hoa. Trường hợp không có phân chuồng hoai mục thì cần bổ sung đạm đơn cho bưởi giai đoạn bón lần 1, lần 2.

- Vụ Xuân – Hè, vườn có giữ cỏ băng cần tăng thêm 0.5-1kg N/gốc.

- Mùa mưa nhiều, có thể giảm hoặc không bón  N để tránh lộc hè phát triển.

- Nếu lá có màu xanh đen đậm, dày lá thì ngưng không bón bổ sung N

- Giai đoạn quả to không bón đạm.Thừa N, thiếu nước  dễ bị khô đầu múi. 

- Không dùng nước phân tươi để tưới  vì dễ gây nấm bệnh, thừa N, ảnh hưởng bộ rễ tơ sẽ giảm chất lượng quả.    

*  BẢNG 2.  Tỉ lệ lượng phân bón/ lần bón (theo Bảng 1) 

- Phân chuồng bón 1 lần vào giai đoạn phục hồi sau thu hoạch, sau khi khơi gốc phơi rễ.

- Nếu không chăm bón, lần 5, có thể dồn vào lần 4 để bón sẽ tăng  lượng đường quả. 

* Cách bón phân chuồng 

     Bón theo tán cây, cuốc rãnh rộng 30cm, sâu 10 cm từ mép tán hất ra, phân chuồng hoai mục trộn đều cùng vôi bột và rắc vào rãnh sau đó lấp đất. Mỗi lần bón phân kết hợp với làm cỏ và tủ lại gốc tưới nước ẩm cho phân dễ tan ( hình 1, 2).

Lưu ý:   - Tưới nước đủ ẩm cho đất trước và sau mỗi lần bón. 

+ Nếu không tưới gốc có thể pha 1kg silic bo + 180l nước, ngâm qua đêm, để lắng lấy dịch trong, phun đều thân lá 50 cây,phần cặn bón gốc nuôi rễ.

• Khi cây đã bung nhụy hoa thì không  phun qua lá để tránh mất phấn khi.

 -  Nên phun trước khi ra hoa + sau khi đậu quả để dưỡng trái, giảm rụng. 

+ Thay vì bón phân chuồng  có thể dùng bột ngô hoặc bột đậu tương ngâm ủ để tưới  nhằm  bổ sung kali, khoáng và đạm hữu cơ. 

 + NPK và Silic là 2 nhóm dinh dưỡng không thể thiếu đảm bảo cho cây  sinh trưởng, phát triển tốt nhất. Silic làm tăng tỷ lệ ra hoa đậu quả & năng suất, tăng độ ngọt đậm và hương vị, giảm sâu bệnh…. vì vậy rất cần được bổ sung.

  * Hướng dẫn cách ngâm đỗ tương/ngô dùng để tưới

   Xử lý nguyên liệu:

         - Xay/ nghiền đỗ/ngô thật kĩ  để nguyên liệu nhanh phân hủy.

- Ngâm theo công thức:100 kg ĐẬU TƯƠNG/NGÔ + 1 kg nấm TRICHO -DERMA (hoặc Men Vi Sinh E.M ) để tăng VSV có lợi và khử uế khi tạo ra do đậu/ngô phân huỷ, ngâm trong 4-5 tuần thì đem pha - tưới. 

* Cách pha và tưới

+ Cây con: Dùng 2l đỗ /ngô ngâm + 2l nước,tưới theo tán cây, định kì 2-3 tháng/ lần

+ Cây đã cho quả: Bón 3kg đỗ /ngô ngâm / 3 lần/ năm vào các thời điểm sau:  

Lần 1:  Khi quả non đậu được 30 ngày      Lần 2: Trước thu hoạch 60 ngày

Lần 3:  Trước thu hoạch  30 ngày

• Hướng dẫn cách xử lý cây bưởi vàng lá do yếu rễ

+ Khi  bệnh chớm xuất hiện, phải  cải tạo ngay hệ thống thoát nước  tránh ngập úng.

₊   Khi phát hiện bệnh sớm thì cắt bỏ rễ thối, bôi thuốc vào vết cắt. Liên tục phun 3 lần thuốc Aliet lên toàn bộ thân cây/7 ngày/lần.

• Kết họp tưới rễ trực tiếp  các loại thuốc thuộc nhóm Metalaxyl, Ridomil 72WP, hoặc nhóm Derosal 50SC…

 + Trong trường hợp nghẹt rễ do bùn lấp dày lên gốc, cần khơi gốc để rễ thông thoáng, dễ trao đổi oxi trước khi xử lý phục hồi rễ.

+ Do ngập úng hoặc chăm bón sai cách làm hỏng bộ rễ tơ thì trước hết cần phục hồi rễ tơ, sau đó mới chăm bón dinh dưỡng đa lượng.Tuyệt đối không bón dồn dinh dưỡng cho cây bởi khi hàm lượng đạm cao/ bộ rễ yếu sẽ gây sốc dinh dưỡng.

   Phục hồi bộ rễ: Có thể dùng kết hợp bộ đặc trị vàng lá thối rễ của CNX hoặc tưới MKP kết hợp bón 0.5kg lân Super + 0.7kg Silic 8 quả đào để kích rễ mọc lại.

    Cây trên 3 năm tuổi tưới MKP hoặc bộ vàng lá thối rễ của CNX kết hợp bón 1kg lân super + 1kg Silc 8 quả Đào, xới nhẹ quanh gốc, bón cách gốc 30cm và tưới ẩm.

Tốt nhất nên hòa tưới cho rễ hồi phục nhanh.

Sau 20-25 ngày bón 0.5-1kg NPK Silic 15-5-10-10 + 50gram Silic bo cho mỗi gốc, định lượng tùy thuộc vào năm tuổi/số quả đã thu để bón bổ sung NPK Silic, cây sẽ xanh tốt trở lại..

CHÚC  BÀ  CON MÙA MÀNG BỘI THU!